Ναι, αλλά για το τάδε δε λες
Whataboutism και ψευδή διλήμματα
Σε προηγούμενο γράμμα, είχαμε κάνει μια εισαγωγή στις λογικές πλάνες. Είχαμε δει πότε ένα επιχείρημα είναι έγκυρο και αληθές και τι συνιστά μια τυπική και μια άτυπη λογική πλάνη. Όπως είχα γράψει και σε εκείνο το γράμμα, οι άτυπες λογικές πλάνες είναι κυριολεκτικά εκατοντάδες. Δε νομίζω πως θα μπορέσω ποτέ να τις καλύψω όλες. Άλλωστε, πολλές από αυτές μοιάζουν. Για παράδειγμα, μια κλασική άτυπη λογική πλάνη είναι η επίθεση στο άτομο. Αυτή η επίθεση μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους: με κατά μέτωπο επίθεση στην προσωπικότητα ενός ατόμου· με επίθεση που υποθέτει κίνητρα ή συμφέροντα πίσω από ένα επιχείρημα· κατηγορώντας το άτομο για υποκρισία· επίθεση που γίνεται έμμεσα, μέσω συσχετίσεων με άλλα άτομα ή καταστάσεις· και, μια μέθοδος που φέρει μία από τις αγαπημένες μου ονομασίες, μέσω δηλητηρίασης του πηγαδιού - όταν προσπαθούμε να προκαταβάλλουμε τους υπόλοιπους παρουσιάζοντας άσχετες αλλά μη ευνοϊκές πληροφορίες για ένα άτομο (π.χ. «Πριν ακούσετε τον αντίπαλό μου, να σας υπενθυμίσω πως έχει απατήσει τη σχέση του»).
Παρόλα αυτά, θεωρώ πως έχει ενδιαφέρον σε αυτό το γράμμα, και ίσως και σε μελλοντικά, να δούμε κάποιες από τις πιο κοινές άτυπες λογικές πλάνες που χρησιμοποιούνται στον δημόσιο διάλογο.
Η Καθημερινή Φυσική συνεχίζει να υπάρχει γιατί άνθρωποι σαν κι εσάς την υποστηρίζουν. Αν θέλετε να γίνετε υποστηρικτής ή υποστηρίκτρια και να έχετε πρόσβαση σε όλα τα γράμματα, μπορείτε τώρα να αποκτήσετε συνδρομή με μόλις 15€ τον χρόνο.